Kripto paralar ve kripto para borsaları son dönemde gündemden düşmüyor. Türkiye'deki borsalarla ilgili peş peşe kapanma haberleri gelirken Insider, dünyadaki en büyük kripto para borsalarından biri olan Binance'in kurucusu, yüzde 30'luk hisse sahibi ve CEO'su Changpeng Zhao'yla ilgili çok ilginç bir profil yayımladı. Bazılarına göre sadece 180 günde dünyanın en zengin insanlarından biri haline gelen Zhao'nun hikayesi ve anlattıkları sektörün uzağında kalanlar için bile oldukça çarpıcı. İşte Insider'dan derlediğimiz satır başlarıyla bir kripto milyarderin portresi... Kısaca "CZ" olarak bilinen Changpeng Zhao, 1,9 milyar dolarlık servetiyle Forbes'un yakın zamanda açıklanan milyarderler listesine kripto para zenginleri klasmanından giriş yaptı. Ama kendisi "Ben Forbes sıralamalarına pek takılmıyorum. Bence bir noktadan sonra bu sıralama anlamsız bir metrik haline geliyor" diyor. Bununla birlikte Zhao, istediğini yapabilecek kadar para sahibi olmanın önemli bir olgu olduğunu da yadsımıyor. Zira 1977'de Çin'in Jiangsu eyaletinde doğan ve 12 yaşındayken ailesiyle birlikte Çin'den Kanada'ya göç eden Zhao, bugünkü servetine ulaşmadan önce bir hamburgercide ızgara başında köfte çeviriyor, benzin istasyonunda gece vardiyasında müşterilerin depolarını dolduruyordu. Yani çok parası olmamanın ne demek olduğunu da gayet iyi biliyor. Zhao, Çin'de yaşarken, eğitimci olan anne ve babasının peşinde birkaç yılda bir şehir değiştiriyordu. Kanada'ya göç ettikten 10 yıl sonra bu kez Tokyo'ya, New York'a ve son olarak da iş için Şanghay'a taşındı. Ev fikrinin kendisi için fiziksel bir adresten çok coğrafi sınırları aşan bir iç dünya olduğunu belirten Zhao, bu sayede sürekli seyahat etmekte ve yer değiştirmekte zorlanmadığını belirtiyor. ÇOK TAŞINMAK KRİPTO PARANIN YOLUNU AÇTI Binance'in dünyanın birçok farklı yerinde ofisleri bulunuyor. Pandemi nedeniyle bir yıldır Asya kıtasında yaşayan Zhao, daha önce birkaç ayda bir taşınıp farklı lokasyondaki çalışanları ve kullanıcılarıyla birlikte zaman geçiriyordu. "Çok taşınma gibi bir huyum var ama bu bana dünyayla daha fazla temas imkanı sağlıyor" diyen Zhao'nun, kripto para borsası işine girme vizyonunun altında da bu alışkanlığı yatıyor. Sık seyahat eden bir kişi olarak geleneksel paralarla işlem yapmanın ve farklı para birimleri arasındaki geçişlerin yarattığı zorlukları ilk elden yaşayan Zhao, "Sınır ötesi işlemlerde geleneksel para kullanmak çok zor ve döviz kurları nedeniyle büyük zarar ediyorsunuz. Havaalanında döviz aldığınız her seferde yüzde 10 kayıp yaşıyorsunuz yani maliyet çok yüksek" diyor. O nedenle nereye giderse gitsin ödemelerini kripto parayla yapmaya çalıştığını belirten Zhao, "Bazen de geleneksel paraya ihtiyacım oluyor. O zaman bir arkadaşıma gidip 'Bana 500 dolar verir misin? Karşılığında sana Binance Coin veririm' diyorum. Çoğu evet diyecek kadar nazik oluyor, ben de böylece idare edebiliyorum" diye konuşuyor. (Zhao Insider'a verdiği röportajın linkini kişisel Twitter hesabından, "Bu haberi ben okuyamadım çünkü kripto parayla abonelik kabul etmiyorlar. Onlar kabul edene kadar bekleyeyim madem" diye esprili bir mesajla paylaştı.) 2013'TE BITCOIN'LE TANIŞTI Kripto para işine girmesinin tek sebebi seyahatlerde yaşadığı zorluklar değil elbette. 2013 yılında Bitcoin'in ürün sunumuyla karşılaşan Zhao, kripto para fikrinin kendisine ilk andan itibaren çok çekici geldiğini belirtiyor. "Faydalarını hemen anladım. Doğrulamak istediğim nokta arkasında bir topluluk olup olmadığıydı" diyen Zhao aynı yıl Aralık ayında Las Vegas'ta yapılan Bitcoin konferansına katıldı ve Bitcoin'in arkasındaki topluluğun internette okuduğu üzere "uyuşturucu baronları" değil çoğunlukla yazılım geliştiriciler olduğunu gördü. "'Gelecek bu' diye düşündüm. İnternetten bile daha büyük bir şey olacağını anladım. Trendi yakalayabilecek durumda değildim, alt kademe bir yazılımcıydım. Ama bunu kaçıramam diye düşündüm ve varımı yoğumu bu işe yatırdım" diyen Zhao, konferanstan hemen sonra 2005 yılında kurucuları arasında yer aldığı Şanghay merkezli Fusion Systems'dan ayrıldı. Hatta ertesi yıl dairesini satıp parasıyla Bitcoin aldı. Aldığı zaman 600 dolar olan Bitcoin'in değeri 2 yılda 200 dolara düşse de Zhao yılmadı ve Bitcoin'lerini elden çıkarmadı. Sadece çok zorda kaldığı zamanlarda küçük miktarlarda satışlar yaptığını belirten Zhao, ilk aldığı Bitcoin'leri bugün hala elinde tuttuğunu da belirtiyor. BINANCE KURULALI 4 YIL BİLE OLMADI AMA… Zhao, üç yıl sonra Haziran 2017'de Binance'i kurdu. Binance 15 milyon dolarlık kripto para hacmiyle açıldığı günden 180 gün sonra işlem hacmi anlamında en büyük kripto para piyasası haline geldi ve 1 milyar dolar değerini gördü. Hayırseverlik, yatırım ve satın alma gibi birçok alt kanalı bulunan Binance, haziran ayında da NFT piyasasını devreye sokmaya hazırlanıyor. BNB kısaltmasıyla bilinen Binance Coin'in değeri ise 30 Nisan'da 614,15'ı gördü. Bu da şirketin değerinin 94 milyar dolara ulaştığı anlamına geliyor. Birçok kişi Binance'in 180 günde başarıya ulaşmasını övgü ve bazen de eleştiriyle karşılarken, bu kişilerin 180 günden önceki emeği ve başarısızlıkları görmediğini düşünüyor. Binance'ten önce 5 başarısız start-up'ı hayata geçiren Zhao, "İnsanlar bunu söylediklerinde öncesindeki 17 yılı görmezden geliyor. O dönemde farklı şeyler denedim, deneyim kazandım, bir ekip ve bir ilişkiler ağı kurdum. Birçok başarısızlık yaşadım. Benim için 180 gün değil 17 yıl artı 180 gün" diye konuşuyor. NE EV NE ARABA, BÜTÜN SERVETİ KRİPTO PARADA Binance'in kısa zamanda hızla büyümesi ve kripto paraların da son bir yılda akıl almaz değerlere ulaşmasıyla Zhao'nun serveti 1,9 milyar doları buldu. Ancak diğer milyarderlerin aksine onun yatı, lüks otomobilleri, özel jetleri ya da milyarlarca dolar değerinde evleri yok. Bütün parasını Bitcoin ve BNB'ye yatıran Zhao, "Bu süslü şeyleri ben anlamıyorum. Çevreme baktığımda değerini koruyacak ve zamanla değerlenecek hiçbir fiziksel varlık görmüyorum. Hiçbir şey kripto paralar kadar değerini korumaz ve hiçbir şey kripto paralar kadar hızlı büyümez" diye konuşuyor. Ara sıra bilgisayar, telefon gibi teknolojik cihazlara para harcasa da bunların da kısa sürede değer kaybetmesine üzüldüğünü de saklamıyor. "Normalde bir cihazı aşağı yukarı bir ay kullanıyorum. Taşınacağım zaman atıyorum. Bu nedenle fiziksel varlık yatırımları yapmıyorum" diyen Zhao, kripto zengini olarak kalmaya kararlı. Ancak zamanı olmadığı için Binance'te listelenen diğer kripto paralarla da ilgilenmiyor. Başka paralara yatırım yapmak için günlerce hatta haftalarca derin araştırmalar yapmak zorunda olduğunu belirten Zhao, "Bunları anlamadan yatırım yapmam. Şahsen sadece Bitcoin ve BNB istiyorum" diyor. 'DARBOĞAZIMIZ PARA DEĞİL İNSANLAR' Binance'in özellikle son bir yıldaki hızlı büyümesi üzerine de konuşan Zhao, "Halen dünyadaki birçok büyük kuruluştan daha fakiriz ama şu anki büyüklüğümüzde yapmak istediklerimizi yapabilecek kadar paraya sahibiz" diyor ve ekliyor: "Bizim darboğazımız para değil. Şu an bizim darboğazımız insanlar." Zira Binance'in büyüme hızının gerektirdiği yeni projelere uygun elemanların bulunması oldukça zorlayıcı bir süreç. Zhao, "Sıkıntılarımız para konusundan çok insan konusunda. Şu an elimizdeki para bunun 10 katı olsa bile bu hızımıza çok fazla katkı sağlamaz" diye konuşuyor. Şirketin günlük operasyonlarıyla ilgilenmeyi bir süre önce bırakan Zhao, bugün daha çok işe alım süreçleriyle ilgileniyor. "Üst düzey strateji noktasından bakarsak, bence bir CEO vaktini üç şeyle geçirmek ister: Fon bulmak, doğru yönü belirlemek ve doğru insanları bulmak" diyen Zhao, kendisinin ilk iki maddeyle uğraşması için çok fazla sebebi olmadığını bu nedenle zamanını sonuncuya ayırdığını belirtiyor. BİR MİLYARDERİN 15 SAATLİK BİR GÜNÜ Peki CZ'nin bir günü nasıl geçiyor? Haftada 4 saat çalışmak gibi konforlara ya da 4'te kalkıp bir saat meditasyon yapmak gibi sabah rutinlerine sahip olmayan Zhao bir gününü şöyle anlatıyor: "Ben geç uyurum ve güne geç başlarım. Sabah 9 gibi iş başı yapıyorum ve aşağı yukarı gece yarısına kadar çalışıyorum. Aralarda rasgele molalar verdiğim de oluyor. Hatta çok yorulduğumda gidip biraz kestiriyorum. Ama her gün ortalama 15-20 toplantıya ve görüşmeye giriyorum." Pandemi döneminde bu görüşmelerin sayısı günde 25-30'u bulmuş. Elbette bunda geçtiğimiz bir yılda kripto paralarda yaşanan yükseliş nedeniyle Binance'in çok hızlı büyümesinin de etkisi büyük. Zhao çok hızlı büyümenin içeride yönetim sorunlarına, koordinasyon problemlerine ve iletişim kopukluklarına yol açabildiğini belirterek, böyle zamanlarda devreye girdiğini ifade ediyor. HEDEF FRENE BASMAKTI AMA OLMADI Aslına bakılırsa Binance'in 2021 hedeflerinde işe alımları yavaşlatmak öne çıkıyordu çünkü Zhao şirketin yaşadığı sorunların personelin hızla çoğalmasından kaynaklandığını düşünüyordu. Ancak hem işin hem de kullanıcı sayısının hızla büyümesi, çalışanların yükünü artırınca acilen yeni alımlar yapılması şart oldu. Bugüne kadar kurduğu altı start-up'ta binlerce kişiyi işe alan Zhao, bu bağlamda gençlere tavsiyelerde de bulunuyor. Zhao gençlerin "üç şeyin kesişimi"nin peşinde koşmasını söylüyor. Bunlardan ilki iyi oldukları bir şey, ikincisi hoşlarına giden bir şey, üçüncüsü de diğer insanları için değeri olan bir şey. "Bu üçünün kesişimini bulmak zorundasınız. Eğer bulursanız ve Binance'in bu şeye ihtiyacı varsa o zaman sizi işe almak isteriz" diyen Zhao sadece teknik becerisi olan insanlarla değil, yaptıkları işe tutkuyla bağlı olan insanlarla çalışmak istediklerini de sözlerine ekliyor.