Türkiye'nin yoğun diplomatik gayretleri sonucu temmuz ayında Birleşmiş Milletler (BM) ile koordineli olarak İstanbul’da tahıl ürünlerinin güvenli transferi için kurulan 'Müşterek Koordinasyon Merkezi' faaliyetlerini sürdürüyor.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın ilgili taraflarla yaptığı görüşmeler ve Müşterek Koordinasyon Merkezi’nin yoğun çalışmaları sonucunda tahıl yüklü ilk geminin 1 Ağustos'ta Odessa Limanı'ndan hareket etmesinin ardından tahıl sevkiyatı devam ediyor. Alınan bilgiye göre dün itibarıyla Ukrayna limanlarından ayrılan gemi sayısı 105'e ulaşırken, sevkiyatı gerçekleştirilen buğday, mısır, arpa gibi tahıl ürünlerinin miktarı 2 milyon 500 bin tona yaklaştı. Ukrayna limanlarından tahıl yükü ile ayrılan gemilerden 39'unun belirlenen limanlara sevkiyatı tamamlandı. Anlaşma çerçevesinde Ukrayna limanlarından ayrılan ilk gemi olan "Razoni" isimli Sierra Leone bayraklı kuru yük gemisi, taşıdığı 26 bin ton mısır ile Lübnan'ın Tripoli limanına doğru hareket etti.

İki haftada Ukrayna limanlarından 25 gemi ayrıldı
İlk geminin hareketinden dört gün sonra Panama bayraklı Navistar İrlanda’ya, Malta bayraklı Rojen İtalya’ya ve Türk gemisi Polarnet Kocaeli'ne hareket etti. Üç gemi yaklaşık 60 bin ton tahıl ile Odessa ve Çernomorsk limanlarından ayrıldı. Bunların ardından Mustafa Necati, Star Helena, Glory, Riva Wind, Sacura, Arizona, Ocean Lion, Rahmi Yağcı, Sormovskiy 121 seyrine başlarken, 13 Ağustos itibarıyla ayrılan gemilerinin sayısı 17'ye ulaştı. Söz konusu gemilerden büyük bölümü Tekirdağ, İskenderun ve İzmir gibi Türkiye'deki limanlara ulaştı. İlk geminin ayrılmasının ardından iki hafta içinde Ukrayna limanlarından çıkan gemi sayısı 25'e ulaşırken, taşınan tahıl miktarı 800 bin tonu geçti.

Ukrayna limanlarına giden gemiler
Dünya genelinde gıda krizi yaşanmasının önüne geçmek için yapılan çalışmalar sonucunda varılan mutabakat sadece Ukrayna limanlarındaki gemilerin ayrılmasını değil, aynı zamanda İstanbul'da kontrolü yapılan gemilerin Ukrayna limanlarına giderek tahıl sevkiyatı yapmasını da içeriyordu. Bu çerçevede İstanbul Boğazı'ndan kontrolü yapılarak Ukrayna'ya giden ilk gemi Barbados bayraklı Fulmar S oldu. Gemi 12 bin ton mısırı Çernomorsk limanından alarak İzmir'e ulaştırdı. Bununla birlikte 80 gemi daha Ukrayna limanlarına giderek tahıl yüklenmesinin ardından seyre başladı. Bunlardan büyük bölümünün intikali tamamlanırken, bazı gemilerin ise seyirleri devam ediyor. Söz konusu gemilerin intikalini tamamladıkları limanlar arasında Türkiye ile birlikte Cibuti, Hollanda, İtalya, Mısır, Yunanistan, İsrail, Mısır, İspanya, Romanya gibi ülkeler bulunuyor. Varılan mutabakat çerçevesinde Ukrayna limanlarından ayrılan gemiler Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından takip edilirken, kontrolleri de İstanbul'da gerçekleştiriliyor.

"Bu çalışmaların enerji gibi diğer alanlarda yapılabilecek iş birliklerine örnek arz edebileceğine inanıyoruz"
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar konuya ilişkin yaptığı son açıklamada, "Temmuz ayında BM ile koordineli olarak İstanbul’da tahıl ürünlerinin güvenli transferi için bir 'Müşterek Koordinasyon Merkezi' kurulmasına ilişkin Ukrayna ve Rusya Federasyonu ile ayrı anlaşmalar imzaladık. Şu ana kadar yaklaşık 2.5 milyon tona yakın tahıl Ukrayna limanlarından ayrılmıştır. Merkez yoluyla yürütülen çalışmaların, uzmanların tahmin ettiği gibi tahıl fiyatlarını düşüreceğini ve bir gıda krizini önleyeceğini umuyoruz. Ayrıca bu çalışmaların enerji gibi diğer alanlarda yapılabilecek iş birliklerine örnek arz edebileceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanmıştı.