Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Öğretim Üyesi Dr. İshak Turan, Süveyş Kanalı’nın tıkanması üzerine yaşanan gelişmelerin Çin’in Kuşak-Yol Projesindeki Orta Koridor’un önemini gösterdiğine dikkat çekti. Turan, "Tam bir jeostratejik bir konuma sahibiz. Çin bu gün yatırımlarını ilerleyen yıllarda daha da artacağına inanıyorum" ifadelerine yer verdi.

ABD’nın soğuk savaş dönemine benzer politikaları Çin’e karşı uygulamak istediğini ifade eden Dr. İshak Turan, Çin ile Avrupa arasındaki ticaret yollarını anlattı. Turan, son NATO toplantısında ABD’nin bütün müttefiklerini hem Çin hem de Rusya’ya karşı bir araya getirmek istediğini ifade eden Turan, "ABD’nin aynı soğuk savaş dönemindeki politikaları gibi Rusya’ya o dönem nasıl bir çevreleme politikası izlediyse benzer bir politikayı bu gün Çin’e karşı uygulamak istemekte. İşte son NATO toplantısında da ABD bütün müttefikleri hem Çin’e hem de Rusya’ya karşı bir araya getirmek istiyor. Çin’in son diplomatik atağı bu çevreleme politikasını bozmak, var olan kuşak yol politikasıyla olan ilişkilerini devam ettirmek üzerine kuruludur" diye ifade etti.

"Kuşak Yol Projeleri’nin ilan edilmesiyle yatırımlar iki kat arttı"

Korona virüs sürecinde Çin aşılarının faz üç çalışmalarının Türkiye’de yürütülmesiyle iki ülke arasında son zamanlarda artan bir trend gözlemlendiğini belirten Turan, "Özellikle 2013’ten sonra Kuşak Yol Projeleri’nin ilan edilmesinden sonra Türkiye’ye var olan yatırımlar iki kat arttı. Çin’in var olan yatırımlarının devamını sağlamak için bu görüşmeler önemlidir. Bir de malumunuz Covid-19 var. Türkiye Çin aşılarının faz 3 çalışmalarını yürüttü. Baktığınız zaman Çin’de Türkiye’ye öncelikli aşıları verdi. İkili ilişkilerde gerçekten son zamanlarda artan bir trendi görüyoruz. İkili ilişkilerin de karşılıklı güven ortamını artıracağını düşünüyorum" şeklinde konuştu.

"Türkiye tam bir jeostratejik konuma sahip"

Çin’in Türkiye’deki yatırımlarının ilerleyen yıllarda daha da artacağını bunun da Türkiye’nin jeostratejik konumu sebebiyle olacağını belirten Dr. İshak Turan, "Çin ile Avrupa arasında üç farklı birbirine paralel uzanan ticaret yolu var. Bir tanesi denizden uzanıyor. Pasifik, Hint Okyanusu bu zamanlarda adını sıkça duyduğumuz Hürmüz Boğazı ve Akdeniz üzerinden Avrupa’ya devam eden bir deniz yolu var. İşte buna güney koridoru deniyor. Bir de Çin’den Polonya’ya kadar devam eden bir hat daha var. Buna da Kuzey Koridoru deniliyor. İşte ikisinin ortasında Çin’den Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye ve bunun üzerinden Avrupa’ya uzanan hatta da biz Orta Koridor diyoruz. Orta Koridor baktığımız zaman tam Çin ile Avrupa’nın arasında yer alıyor. Tam bir jeostratejik bir konuma sahibiz. Çin bu gün yatırımlarını ilerleyen yıllarda daha da artacağına inanıyorum" dedi.

"Süveyş Kanalı’nın tıkanması orta koridorun önemini gösterdi"

Orta Koridor ’un tamamen bir alternatif olmadığını ancak Süveyş Kanalı’nda yaşanan tıkanıklık üzerine öneminin ortaya çıktığını söyleyen Turan, şöyle devam etti:

"Tıkanmadan bağımsız olarak şunu belirtmek istiyorum. Zaten 2019 sonunda Çin ile Avrupa hatta Türkiye arasında tren yük taşımacılığı başlamıştı. 2020 yılında bu artarak devam etti. Önümüzdeki yıllarda da bu artarak devam edecek. Ancak Süveyş Kanalı’nın tıkanması bize şunu gösterdi ki Orta Koridora yapılan yatırımların ne kadar doğru bir tercih olduğunu gösterdi. O bakımdan hazır somut da bir kriz ortaya çıktığı için hazır var olan yatırımlar artacaktır. Şunun altını çizmek gerekiyor Orta Koridor tamamıyla bir alternatif değildir. Süveyş Kanalı’nın tıkandı artık herhangi ticaret gerçekleşmeyecek tüm taşımacılık orta koridor yada kuzey koridora kayacak diyemeyiz. Çünkü deniz taşımacılığı halen dünyada en ekonomik taşımacılıktır."

"Filyos, İzmir ve Mersin Limanları ile ticaret genişleyecek"

Orta Koridor üzerinde yeni bir alternatif olacağını bunun da Afganistan ve İran üzerinden olacağını belirten İshak Turan, ikisinin kesişme noktasının Türkiye olacağına vurgu yaptı. Mersin ve İzmir Limanlarının yanı sıra Filyos Vadi Projesi’nde hayata geçecek olan Filyos Limanı’nın önemine dikkat çeken Turan; sözlerini şöyle tamamladı:

"Orta Koridor üzerinde yeni bir alternatif yapılacak. Şimdi de Afganistan, İran üzerinden yeni bir hat gelecek. İkisinin kesişme noktası Türkiye olacak. Bir ucu Çin, bir ucu Türkiye ve doğu batı ekseninde Türkiye ortaya çıkıyor. Bunun üzerine limanlarımız öne çıkıyor. Mersin Limanı, İzmir Limanı ve Filyos Limanı. Bu üç limanı da biz eğer orta koridora eklemlendirebilirsek eğer Türkiye’nin inanılmaz bir ticareti genişleyecek. Burada özellikle yeni yapılan Filyos Limanı’nın demir yolu ile Orta Koridora eklemlendirilmesiyle Çin’in kuşak ve yol yatırımı projelerinden faydalanabiliriz. Biz de Çin üzerine çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Zonguldak’ta yaşayan bir akademisyen olarak bütün bunların takipçisiyim. Umarım ilimize ve bölgemize güzel yatırımlar gerçekleştirilir."