Yeni eğitim öğretim yılı öncesi servis ücretlerine yapılan zamlar velileri, çocuklarını alternatif yollarla okullarına ulaştırma arayışına itti. Kimi veli servis yerine çocuğunu kendisi getirip-götürmeyi tercih ederken, bazı veliler ise bu konuda “imece” formülünü uyguluyor. Aynı okula giden ve birbirine yakın oturan öğrencilerin velileri özel araçlarıyla çocukları sırayla okula getirip-götürme sorumluluğunu alıyor. Aracı bulunmayan ya da imece grubu oluşturamayan velilerin bir kısmı ise para karşılığı taşıma yapan kişiler ile anlaşarak servis sorununu çözmeye çalışıyor. İşin içine para girince de “korsan servisçilik” gündeme geliyor.
İstanbul ve Ankara’da servis ücretleri kısa süre önce belirlendi. Zam oranı İstanbul’da yüzde 19.21, Başkent’te yüzde 30, İzmir’de ise yüzde 25 oldu. Özel okullarda ise servis ücreti yıllık 18 bin TL’ye kadar dayanmış durumda. Rakamların yüksekliği velileri servis konusunda farklı arayışlara yöneltirken, “korsan servis” tartışması da yeniden alevlendi. Ankara Servisçiler Odası Başkanı Tuncay Elmadağlı, “Ücretleri yıllık olarak belirleyip, 9 ay üzerinden alıyoruz. Duyduğumuz kadarıyla, özel okullara çok yüksek oranlarda zam yapmışlar. Geçen yılki öğrenci sayısı ile bu yılki öğrenci sayısı arasında büyük bir düşüş olacak gibi duruyor servis taşımacılığı açısından” dedi.
‘Kanayan yaramız’
“Korsan yolcu taşımacılığı, bizim yıllardır kanayan yaramız” diyen Elmadağlı “Normal bir servis aracıyla genelde kapıcılarımız bu işi yapıyor ya da o okulda görev yapan öğretmenler. Bu gibi durumlarda, Allah korusun, bir olayla karşılaştığınızda, karşınızda hiçbir şekilde muhatabınız yok. Ücret en fazla bin-bin 500 lira oynayacaktır ama başınıza bir iş geldiği zaman içinden çıkamayacağınız bir hale dönüşecektir. Küçük arabaya 6-7 çocuk bindiriyorlar. Bu araçlarla yapılan korsan taşımaya giriyor. Burada bir ticaret var. Okullarda yapılan denetimde bunların önüne geçilmeye çalışılıyor” ifadelerini kullandı.
Para cezası var
Avukat Fırat Bilici ise, servis gibi daha çok çocuklara yönelik taşımacılık yapılan güvenli bir ortam varken, hiç bilinmeyen, belki de güvenlik önlemleri bile alınmamış bir araçla çocukların seyahat ettirilmesinin ne kadar doğru olduğunun sorgulanması gerektiğini söyledi. Bilici, “Üç-dört veli birleşiyor, çocuklar da zaten ancak bir arabayı dolduruyor. Her hafta bir veli götürüyor. Ama bir de bu işi ticarete dökmüş kişiler var, onlar tamamen korsan olarak yapıyor” dedi. Korsan taşımacılığın tespiti halinde 2022 rakamlarıyla yolculara 607 TL, korsan yolcu taşıyan kişilere de bin 125 liraya kadar para cezası uygulandığını aktaran Bilici, “Ayrıca korsan taşıma yapılan araç da 2 ay süre ile bağlanıyor. Dolayısıyla bu tarz eylemlere girecek kişilerin bunlara hazırlıklı olması lazım” dedi.
Üç büyük kentte servis ücretleri
İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Günhan Sınar 30 zam talep ederken UKOME’de geçtiğimiz ay okul servis ücretlerine yüzde 19.21 zam yapılmıştı. İstanbul’da aylık servis ücretleri şöyle: 0-1 km aylık 660 TL, 1-3 km 725 TL, 3-5 km 784 TL, 5-7 km 817 TL, 7-9 km 861 TL, 25 km 1585 TL. 25 km’yi aşan her km için belirlenen ücret de 13.85 lira.
Ankara’daki yıllık servis ücretleri ise şöyle: 0-3 km 5 bin 96 TL, 3-6 km 5 bin 616 TL, 6-10 km 6 bin 494 TL, 10-15 km 7 bin 553 TL. 15 kilometreyi aşan her kilometre için de 150 TL alınacak. İzmir’de de en kısa mesafe 679 TL iken en uzak mesafe bin 722 TL olarak ücretlendiriliyor.