Pandeminin başından bu yana dünyada bir otomobil krizi yaşanıyor. Türkiye’de vergilerin yüksek olması vatandaşın araç satın almasını güçleştirirken, son iki yıldır sıfır otomobil teminindeki sorunlar ikinci el fiyatlarını yükseltti. Öte yandan bankaların sunduğu mevduat faizlerinin enflasyon karşısında düşük olması da ikinci el konut ve otomobili birer yatırım enstrümanı haline getirdi.
Ticaret Bakanlığı 6 ay ve 6 bin kilometre şartı getirerek piyasayı bir nebze de olsa kontrol altına aldı. Bugün otomobil sahipliği sadece aracın fiyatı ile bitmiyor, yıllık vergileri, muayenesi, zorunlu trafik sigortası ve kaskosu derken otomobil sahibi olarak kalabilmek de orta sınıfı zorlamaya başladı.
Akademisyen ve sigorta uzmanı Turusan Bağcı bugün Türkiye’de 4.5 milyon aracın sigortasının olmadığını söylüyor. Bugün İstanbul’da yeni trafiğe çıkacak bir araç için uygulanan azami trafik sigortası prim tutarı 3 bin 298 TL. Zorunlu Trafik Sigortası yaptırmamanın cezası ise 169 lira. Sigorta şirketleri eski poliçelerinden doğan yükümlülükleri sebebiyle 2022’nin ilk çeyreğinde 2.9 milyar TL rekor zarar açıkladıklarını duyurmuştu.
Kasko bedellerindeki astronomik artışlar düşündürüyor. Geçen yıl hasarsızlık indirimi sonrası 2013 model, 1.4 motor hatchback otomobilinin kaskosu için 837 TL ödeyen bir vatandaşa, bu yıl mevcut sigorta şirketi dışında 8 farklı sigorta şirketinden 5 bin 576 TL ila 12 bin 398 TL arasında değişen zamlar yapıldı.
EBS Danışmanlık şirketi Genel Müdürü Erol Şahin, Türkiye’de geçmişte de otomobiline kasko yaptıran insan sayısının çok fazla olmadığını belirterek, “Kaskolu araç sayısı yüzde 30-40’lara yükselmişti ancak şimdi yüzde 20-25’ler seviyesinde” demekte. Şahin, söz konusu kasko fiyatları sebebiyle kasko fiyatlarının yüzde 20’nin de altına inmesini bekliyor.
Erol Şahin kasko ve sigortadaki artışların keyfi olmadığını belirtiyor, “Kendi aracımın kasko ücreti geçen yıla göre yüzde 150 arttı, yapıp yaptırmamak için çok düşündüm. Yaptırdım ama çok kişi yaptırmayacak, bir maaş kaskoya verildiği zaman insanlar ne yapacak. Türkiye'de 5 milyon 277 bin aracın sigortası, 19 milyona yakın da aracın kaskosu yok. Sokakta gördüğünüz 10 arabadan 8'inin kaskosu yok. İnsanlar ücreti ödemektense, kaskosuz olmasını göze alıyor" demekte.
'DAHA DİKKATLİ KULLANABİLİRLER'
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği İstanbul Temsilcisi Yiğit Dedeoğlu, kaskosu olmayan araçlar sebebiyle kusurlu olan tarafın daha çok karşılıklı anlaşma yoluna gidebileceğini ve bunun sorunlara yol açacağını söylüyor. Dedeoğlu kaskosu olmayan sürücülerin artık daha dikkatli araç kullanmalarının da beklenebileceğini söylüyor.
Uzmanlara göre kasko olmaması önemli bir sorun ancak trafik sigortasını yaptırmayan da büyük bir kitle var. Bugün İstanbul’daki araçların yüzde 12.11’inin zorunlu trafik sigortası yok. En fazla sigortasız araç oranına sahip il ise yüzde 39.74 ile Şanlıurfa. Onu yüzde 35.23’lük oran ile Ardahan izliyor.
Türkiye Sigorta Birliği'nin rakamlarına göre Türkiye’deki araçların yüzde 75’inde zorunlu trafik sigortası yok. 1 Eylül 2022 tarihi itibarıyla trafik sigortasına yüzde 20 zam geldi. Bundan sonraki gelecek zam oranı da yüzde 4,75 olarak belirlendi.
KARŞI TARAFIN TRAFİK SİGROTASI YOKSA?
Eğer bir araç size çarparsa karşı tarafın zorunlu trafik sigortası olmaması durumunda aracınızın kaskosu varsa, kasko sizin hasarınızı karşılayıp daha sonra karşı tarafa bunu rücu ediyor. Ancak kaskonuzun olmaması, zorunlu trafik sigortanızın olması durumunda, karşı tarafın trafik sigortası yoksa hukuki sıkıntılar ortaya çıkabiliyor.
Sosyal medyada pek çok kullanıcı astronomik seviyelere çıkan kasko fiyatlarından şikayetçi. Mehmet Fatih Ulu isimli kullanıcı "Geçen sene 780 TL'ye yaptırdığım zorunlu trafik sigortası, bu sene 3293 TL, yine geçen sene 2.900 TL'ye yaptırdığımız kasko 12 bin TL. Yazık!" diyor.
Zeki Kocabay, "Zorunlu trafik sigortası, kasko, DASK ve fenni muayene de bir yıl içinde 3-4 kat artış oldu. Bunlarda acilen indirim yapılması lazım. Gerçekten vatandaş zorda. Yetkililerin bu sorunu çözmesi gerek" açıklamasında bulundu.
