Bayilerde sıfır otomobil bulamayan tüketici ikinci ele yönelmeye başladı. Hâl böyle olunca piyasada fiyatlar tavan yaptı. Yaşanan bu ilgi, dolandırıcıların iştahını kabartmaya yetti. İkinci el otomobillerde akla hayale gelmeyen oyunlar devreye girdi. Öyle ki, piyasada kilometre düşürme işlemi artık normal bir durum hâline geldi.
HATASIZ DENİLEN ARAÇLAR "PERT" KAYITLI ÇIKIYOR
İki kazalı otomobili kaynak ile ortadan birleştirme, airbag iptali, emniyet kemeri direnci sabitleme, kilometre durdurma gibi sürüş güvenliğini riske atan birçok işlem yapılmaya başlandı. Satılırken 'hatasız', 'boyasız' veya 'çiziksiz' diye belirtilen birçok otomobilin 'pert' kayıtlı olduğu ortaya çıktı. Vatandaşlar ise yaşadıkları şok sonrasında mahkemelerin veya tüketici derneklerin yolunu tutmaya başladı.
"İKİ OTOMOBİLİ KAYNAKLA BİRLEŞTİREREK KAZASIZ DİYE SATANLAR VAR"
Bir ekspertiz şirketinin sahibi Türkiye gazetesine, sektörde yaşanan ölümcül oyunların bütün detaylarını anlattı. İkinci el otomobil alımının bir kumar hâline geldiğini söyleyen yetkili "Piyasadaki otomobillerin çoğu işlem gören otomobiller, ikinci el olup da temiz otomobil bulmak büyük başarı hâline geldi. İnanılmaz işlemlerle karşılaşıyoruz. Artık kilometre düşürmek vs. çok normal ve olası bir durum oldu. İki otomobili kaynakla birleştirerek 'kazasız' diye satan insanlar var. Daha bunun gibi birçok örnek vermek mümkün" dedi.
AIRBAG İPTALİ REVAÇTA
İşin, pert veya kazalı otomobilleri alarak sıfırdan yeni otomobil hâline getirmeye kadar vardığını anlatan yetkili "Bizim çok tecrübeli ve kaliteli ustalarımız var. Ancak bazı fırsatçılar da ne yazık ki piyasada yer alıyor. Çok detaylı ve temiz işlem yapılan otomobiller de geliyor. Normal bir ekspertize gidildiğinde bile anlaşılmayacak profesyonellikte oyunlar görüyoruz. Mesela iki otomobili kaynakla birleştirmek, sürücü açısından ölüme davetiye çıkarmak demek. Fabrikadan çıktığı hâli ile kaynak yapıldıktan sonraki hâlinin bir olması mümkün değil" dedi. Airbag iptali konusuna da değinen Tarcan "Otomobili alıp ekpertize götürüyorsunuz. İnanın airbag'i açıp içinde var mı yok mu bakmıyorlar bile. Otomobilin beyninde airbag görülüyor ama içi boş. Ya da emniyet kemeri direnç görmüş ise otomobil bir kazaya karışmıştır demek oluyor. Bu direnci bile yeniden sabitleyebiliyorlar" diye konuştu.
KİLOMETRE DONDURMA YENİ ÇIKTI
Son dönemdeki en popüler işlemin, kilometre dondurma olduğunu ifade eden yetkili şunları kaydetti: Kilometre düşürme işlemini otomobilin ekranını söktüğünüzde anlayabilirsiniz. Ama bir cihaz yardımıyla bu kilometreyi donduruyorlar. Bu küçük parça otomobilin ekran saatine takılıyor. Siz isterseniz 300 bin kilometre yol yapın, otomobilin menzili yükselmiyor.
Bazı galericilerin ekspertizlerle anlaştıklarını dile getiren yetkili "Bu işi ahlakı ile yapanların dışında, suistimal eden yerler de var. Galerici sizi bir ekpertize yönlendiriyor. Ancak o şirket, galerici ile anlaşmalı. Dolayısıyla iyi not veriyor. Siz de çıplak gözle anlayamayacağınız için gönül rahatlığıyla aracınıza biniyorsunuz. Sonra satarken başka bir ekpertizde durum ortaya çıkıyor. Ancak galericiye gidip bunu anlatsanız bile bir sonuç alamıyorsunuz" dedi.
İKİNCİ EL OTO ALIRKEN BUNLARA DİKKAT EDİN
* Mutlaka güvendiğiniz bir ekpertize gidin ve detaylı rapor isteyin.
* Ekpertiz yapan şirketin, üstünkörü değil, kapı fitillerine kadar söküp bakmasını isteyin.
* Aldığınız otomobilin kaza geçmişini yalnızca plakadan sorgulamayın, mutlaka şasi numarası ile sorgulama yapın.
* Kilometre ile ilgili kafanızda soru işareti varsa mesaj çekerek bilgi istemek yerine, HGS uygulamasından otomobilin en son kaç kilometrede muayeneye girdiğine bakın.
* Otomobillerde birden fazla bölgede şasi numarası yazar (Mesela arka bagaj içi, yan direkler ve motor üzerinde) bu şasi numaralarının birbiriyle aynı olduğuna dikkat edin.