Haberlobi - Haber Servisi // Sümela Manastırı'nda düzenlenecek ayin için Trabzon'a gelen Fener Rum Patriği Bartholomeos'a havalimanında karşılama esnasında hediye edilen Trabzonspor forması gündem oldu.
'Ekümenik Patrik Bartholomeos' yazılı formaya birçok kesimden tepki geldi. Peki 'ekümenik' nedir? Bartholomeos'a neden tepki gösteriliyor? 'Ekümenik Bartholomeos' ne anlama geliyor? İşte cevabı...
Türk Tarih Kurumu'nun Trabzon Fethi'nin 15 Ağustos olarak kararlaştırmasının ardından 60 yıl sonra ilk kez Trabzon'un fethi, 15 Ağustos tarihinde kutlandı. Bartholomeos'un ise Trabzon'un fethinin yıldönümünde ayin yapması bazı kesimler tarafından tepki ile karşılandı.
Tepkiyi gösterenler ayinin kasıtlı olarak 'Trabzon'un fethi' ile aynı güne planlandığı yorumunu dile getirdi.
Peki 'Ekümenik Bartholomeos' olayı nedir?
15 Ağustos tepkileri sürerken, Bartholomeos'a Trabzon Havalimanı'nın kapısında çiçek ve sırtında 'Ekümenik Patrik Bartholomeos' yazılı Trabzonspor forması hediye edildi.
Bartholomeos'un Trabzon kentine her geldiğinde Trabzonspor hediyeleri ile karşılanması ve kulübe övgüler yağdırmasının sebebinin kendisini sempatikleştirmek olarak savunan bazı kesimler Bartholomeos'un 'Ekümenik' olmadığını ve bu sıfatı haketmediğini dile getirdi.
'EKÜMENİK' TEPKİSİ GECİKMEDİ
Bağımsız Türkiye Partisi Genel Başkanı Hüseyin Baş, "Trabzonspor üzerinden sevimli gösterilemeye çalışılarak Pontus idealleri için kendilerine alan açmaya çalışan Patrik Bartelemehos’a, Lozan ve Türkiye Cumhuriyeti yasaları ile kulanılması yasaklanan “ekümenik” unvanı yazılı Trabzonspor forması hediye edilmesi kabul edilemez!" ifadelerini kullanırken; Türk Eğitim-Sen'in 2 No'lu Trabzon Şube Başkanı Metin İskenderoğlu ise, "Bu nasıl bir olay, anlaşılması zor. Devletin kabul etmediği 'Ekümenik' ifadelesini formaya yazdırıp Patrik'e hediye etmek; bilerek veya bilmeyerek Pontusçuluğa hizmet etmektir. Bu hareket farklı inanç ve kültürlere saygı ile ifade edilmeyecek kadar bilinçli bir propaganda faaliyetidir. Ayrıca Trabzon'un fetih tarihi 15 Ağustos olarak Türk Tarih Kurumu tarafından tescillendiği zamanda Sümela'da ayine izin vermek..." ifadelerini kullandı.
Trabzon'a gelen Fener Rum Patriği Bartholomeos'a 'Ekümenik' tepkisi haberini okumak için tıklayınız
DEVLET BAHÇELİ DE TEPKİ GÖSTERDİ
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de bu duruma tepki gösterenler arasında yer aldı.
Bahçeli şu ifadeleri kullandı:
Son günlerde ardı arkasına sahnelenen provokasyonlar, milli birliğimizi ve dayanışma ruhumuzu hedef alan sabotajlar bizi yolumuzdan çeviremeyecektir. Bu provokasyonlardan birisi de, Sümela Manastırı’nda 9’ncu kez ayin yapmak için Trabzon’a gelen Fener Rum Patriği Bartholomeos’a ekümenik yazılı Trabzonspor formasının hediye edilmesidir. Bu yürek yaralayıcı tertip skandal olmasının ötesinde tahrik, tahrip ve taciz tonu çok yüksek bir meydan okumadır. Trabzonspor’umuza ve bu kulübümüze gönül veren muhterem vatandaşlarımıza hakaret niteliğindeki bu kepazeliğin hiçbir vicdan tarafından kabul edilmeyeceği ortadadır.
"Türkiye’de ekümenik diye bir kurum ve görev tanımı yoktur" diyen Bahçeli, şöyle devam etti:
Lozan Antlaşması gereğince, Fener Rum Patriği’nin siyasi ve idari işlerle uğraşmaması, ülkemizdeki Rum-Ortodoks vatandaşlarımıza ruhani hizmet vermesi hüküm altına alınırken, Fatih Kaymakamlığı’na bağlı bir din görevlisi olmasının dışında hiçbir statüsü de olamayacaktır. Türkiye’nin dört bir koldan tuzağa çekilerek milli ve manevi hassasiyetlerinin tahriş edilmesi etap etap ilerletilen bir kumpasın içyüzünü açığa vurmaktadır. Amaç kaos çıkarmak, kriz ortamı yaratmaktır. Alevi İslam inancına mensup kardeşlerimiz üzerinde oynanan şirret oyunlar, KPSS şaibesi, etnik kimlikleri kaşıyan sinsilikler, Moody’s isimli derecelendirme şirketinin Türkiye ekonomisi hakkında kuşku uyandırma densizliği ve Azez’de Türk bayrağını yakma şerefsizliği bir kaos planlamasının birbiriyle bağlantılı olaylarından yalnızca bir kısmıdır.
Devlet Bahçeli'nin açıklamalarının devamını okumak için tıklayınız
Binali Yıldırım da 'Ekümenik' kelimesini kullanmıştı
AK Parti'li Binali Yıldırım'ın da Bartholomeos'a 'Ekümenik' demesi tepkilere yol açmıştı.
Sosyal medya hesabından Bartholomeos'un isim gününü kutlayan Yıldırım, "İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi Ekümenik Patriği ve İstanbul Başpiskoposu Patrik Bartholomeos’un isim gününü kutluyor, sağlıklı ve uzun bir ömür diliyorum" ifadelerini kullanmış, daha sonra gelen tepkiler üzerine paylaşımını silerek 'ekümenik' kelimesini cümlesinden çıkartıp, "Fener Rum Patriği Sayın Bartholomeos’un isim gününü kutlar, kendisine sağlıklı bir ömür dilerim" ifadelerini kullanmıştı.
Peki çok tartışılan bu 'Ekümen, Ekümenik veya Ekümeniklik' kelimesi nedir, ne anlama geliyor?
Ekümen, temel anlamı ile 'dünya patrikliği' demektir. Ekümeniklik, genellikle büyük bir dini birliği ya da dinlerarası iş birliğini sağlama amacını güden çalışmaları ifade eden bir kelimedir.
En geniş anlamı ile şu şekilde ifade edilir:
Dini birlikteki amaç, üç İbrahimi din olan İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik dinlerinin ortak manevi değerlerine vurguda bulunan dünya kapsamında dini birliktir. Kısacası, bu üç dinin herhangi birinin mezhepleri arasındaki iş birliği anlamını taşır.
Ekümen kavramı ilk kez 1517 yılında Yavuz Selim'in Mısır'ı fethettiğinde; İskenderiye ve Antakya Patrikhanelerini de, İstanbul'daki Patrikhaneye bağlaması ve patriği de 'Milletbaşı'lıktan, Ekümen'e yani 'Cihan Patriği' ilan etmesi ile ortaya çıktı. Ekümenlik kavramı Ekümenik Patrik 1. Bartholomeos'un dış ilişkilerinde 'Yeni Roma'nın ve İstanbul'un Başpiskoposu ve Evrensel Patriği' unvanını kullanmasıyla Lozan Antlaşması ile hukuki ve siyasi konumu kaldırılmıştır.
Türkiye'de 'Ekümenik' kavramı da bu tarihten itibaren kullanılmamaktadır.
Ekümenik kavramının kökeni:
Ekümenik kavramı Grekçe dilindeki οἰκουμένη (oikoumene), kelimesinden gelmektedir. Bu kelimenin anlamı, 'yerleşilmiş dünya' veya 'meskunu dünya'dır. Bu ifade ile Roma İmparatorluğu kastedilirdi.
Günümüzde ise bu kavramla tarihsel, doktrinel ve uygulama açısından ayrılan Hristiyan mezhepleri ve Hristiyan kiliseleri kastedilmektedir.
Bu anlamıyla ele alındığında ekümeniklik Hristiyan birliğini sağlama amacını ifade eder ve bu anlam şöyle ifade edilir: "Sadece tek çeşit Hristiyan Kilisesi kurumu olmalıdır"
