Bilindiği üzere bu yıl geçtiğimiz senelerden farklı olarak asgari ücret ile ilgili çalışmalar çok erken tarihte başladı. Ekim ayında gündeme gelen asgari ücret ile ilgili bu yıl pazarlığın erken bitmesi ve rakamın Aralık ayının ortası olmadan açıklanması olasılık dahilinde. Bununla beraber Bakan Bilgin'in son yaptığı asgari ücret açıklamasında 'Pazartesi' detayı dikkat çekti.
Bununla beraber Asgari Ücret Tespit Komisyonu'ndan çıkan mesajlar dikkatle takip ediliyor. Şuana kadar gerçekleşen toplantılarda hem işçi tarafı hem de işveren tarafı taleplerini masaya getirdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ise yaptığı açıklamayla asgari ücretle ilgili yapılan anketleri paylaştı. Yapılan çalışmalar neticesinde işçi tarafının 3.750- 4.000 lira arasında, işveren tarafının ise 3.500-3.750 lira arasında asgari ücret istediği bildirildi. Bu rakamların üst limiti dikkate alındığında asgari ücrette işçilerin yaklaşık yüzde 41, işverenin ise yaklaşık yüzde 33 artış istediği anlaşıldı.
Asgari ücret 2022 için dikkat çeken bir açıklama daha vardı. Bakan Bilgin Aralık ayı öncesinde destek ödemesinin bu yıl işverenin hesabına değil doğrudan işçinin hesabına yatacağını bildirdi.
Tüm bunlar bir tarafa dursun, işçi tarafından gelen mesajlar arasında sürpriz bir talep göze çarptı. Buna göre sadece asgari ücretliden değil tüm çalışanların maaşlarında asgari ücret kadar olan kısımdan vergi alınmaması gündeme geldi. Peki bu ne anlama geliyor?
AGİ VEYA VERGİ AYARI GÜNDEMDE
İşçi maaşlarından asgari ücret kadar olan kısımdan vergi alınmasın talebi kabul görürse bu kez maaşı ne olursa olsun herkes, maaşının asgari ücret kadar olan kısmı için gelir vergisi ve damga vergisi ödemeyecek, ya da bu miktarda AGİ alabilecek.
Daha açık olmak için gelin rakamlarla konuşalım…
2021 yılı asgari ücret hesabına baktığımızda çalışanlar 456,13 lira gelir vergisi ve 27,15 lira da damga vergisi ödüyor. Gelir vergisinin bir kısmı AGİ olarak 268,31 lira ile çalışana iade edilirken, 187,82 lira burada maaştan kesiliyor.
2022 yılı asgari ücreti netleşmediği için ben daha anlaşılabilir olmak için rakamları 2021 yılı asgari ücreti üzerinden anlatacağım. Asgari ücret bilindiği üzere 2021 yılında brüt 3.577,50 TL, net ise 2.825,90 TL olarak belirlenmişti.
Şimdi brüt maaşı 5.000 TL olan bir kişi düşünelim. Eğer vergi alınmaması kararı çıkarsa bu kişi maaşının 3.577,5 TL'lik kısmı için vergi ödemeyecek. Yani maaşının brüt asgari ücret kısmı kadar ki alandan vergi alınmayacak. Böylece damga vergisiyle birlikte 483,28 liralık kısım çalışanın cebinde kalacak. Kalan 1.422,5 liralık kısım için ise gelir vergisi alınmaya devam edecek.
Burada ikinci bir seçenek olarak AGİ'lerin artırılması da gündemde. Eğer karar bu şekilde alınırsa Asgari Geçim İndirimi (AGİ), gelir vergisi kadar artırılarak verginin tamamının iadesi çalışana ödenebilir.
Bahsettiğim bu hesapları bildiğiniz üzere 2021 yılı üzerine gerçekleştirdik. 2022 yılı için ise asgari ücrette yaşanabilecek örneğin yüzde 35'lik bir artış sonrası, bu katkılar da aynı oranda artarak işçinin maaşına yansıyacak.
VERGİSİZ ASGARİ ÜCRET APARTMAN GÖREVLİLERİNDE ZATEN UYGULANIYOR
Bu anlattıklarımın bir benzeri mevcut durumda zaten apartman görevlilerinin maaşlarında uygulanıyor. Yani apartman görevlilerine uygulanan asgari ücrette gelir vergisi ve damga vergisi alınmıyor. Böylece vergi iadesi anlamına gelen AGİ de ödenmiyor. Apartman görevlileri bu sayede asgari 3.040 lira maaş alıyor. Diğer asgari ücretli çalışanlar ise bilindiği üzere AGİ dahil 2.825,9 TL maaş alabiliyor.
Artık yeni asgari ücret için son düzlüğe girilirken, milyonlarca çalışanın gözü kulağı Asgari Ücret Tespit Komisyonu'ndan gelecek mesajlarda olacak.
TBMM Genel Kurulu'ndaki bütçe görüşmeleri üzerinde konuşan Çalışma Bakanı Bilgin'in asgari ücret açıklamaları dikkat çekti. Bakan Bilgin, "Toplumun işçilerimizin beklentilerini karşılayan ciddi bir asgari ücret artışını gerçekleştireceğiz. Bu Türkiye için çalışanlarımız için özellikle düşük gelirli asgari ücretli çalışanlarımız için bir bayram havası yaratacaktır, bunu şimdiden müjdelemek isterim. Bugün asgari ücretin daha yüksek düzeyde açıklanması daha anlamladır. Çünkü ekonomide bazı dalgalanmaların yaşandığı bir dönemde geçiyoruz, enflasyon üstü ortamdan geçiyoruz." dedi.
Öta yandan Bakan Bilgin, bir milletvekilinin 'asgari ücret ne zaman açıklanacak' sorusuna "Pazartesi öğrenirsiniz" yanıtını verdi.